در این مقاله قصد داریم مطالب مفیدی درباره استفاده از رب گوجه فرنگی که برای سلامتی هر فرد مورد نیاز است از زبان متخصص تغذیه سرکار خانم دکتر رحمانی بیان کنیم. گوجه فرنگی سرشار از ویتامین سی و لیکوپن است. این میوه امروزه به روشهای مختلفی، بهطور خام یا بهعنوان یکی از مواد لازم برای تهیهٔ غذا، انواع سس و نوشیدنی مصرف میشود و بخش مهمی از رژیم غذایی مردم بسیاری از کشورها را تشکیل میدهد. کشت و پرورش این گیاه بهطور کلی، مساحتی حدود سه میلیون هکتار را به خود اختصاص دادهاست، که نزدیک یکسوم کل مساحت مختص به کشت ترهبار در جهان است.
میدانید که برای تهیه رب گوجهفرنگی حرارت زیادی لازم است. هنگام پخت این فرآورده، گوجه ها میجوشند، آب آنها کشیده میشود و به نوعی عصاره تبدیل میشود. چون حرارت بالا میرود میزان ویتامین C و اسید فولیک در رب گوجه بسیار کم می شود اما از نظر لیکوپن که یک ترکیب رنگی موجود در گوجه است هیچ تغییری به وجود نمیآید و حتی با دادن حرارت و تغلیظ، میزان آن در رب افزایش هم پیدا میکند. اما بستگی دارد هدف از مصرف گوجه چه باشد، اگر هدف جذب ویتامین C است چه بهتر که از آب گوجه یا گوجه تازه استفاده کنیم اما اگر برای دریافت لیکوپن و پیشگیری از بیماریهایی مانند سرطان و ناراحتیهای قلبی – عروقی گوجه مصرف میشود، بهتر است از رب آن استفاده کنیم. آمار نشان میدهد در جوامعی که از رب یا سس گوجه بیشتری استفاده میشود مردم کمتر به بیماریهای قلبی عروقی و سرطان مبتلا میشوند.
یکی از سوالهای رایج درباره نگهداری از رب این است که آیا میتوان رب گوجهفرنگی را بعد از باز کردن در کنسرو داخل قوطی نگهداری کرد یا حتما باید آن را به یک ظرف شیشهای منتقل کنیم؟ جواب سوال کاملا ساده و روشن است. اگر قصد دارید محتوی تمام کنسروها و کمپوتها و نه تنها رب گوجهفرنگی را بعد از باز کردن در آن برای مدت طولانی استفاده کنید، لازم است آن را به ظرف دیگری که بهتر است شیشهای باشد، منتقل کنید. برخی افراد فکر میکنند دلیل این انتقال، پیشگیری از کپک زدن آن ماده غذایی است در حالی که در درجه اول این موضوع اهمیت پیدا میکند که بعد از باز کردن احتمال بروز واکنش بین یک ماده غذایی به ویژه اسیدی مانند رب با دیواره فلزی جداره داخلی قوطی بسیار بالا میرود.
مساله دیگر اینکه وقتی در یک کنسرو یا کمپوت را باز میکنید، بستن محکم در، دیگر امکانپذیر نیست در حالی که منتقل کردن به ظرف دیگر این امکان را فراهم میکند و بستن محکم در ظرف جلوی ورود آلودگی به مواد غذایی را میگیرد. از جمله دلایل اصلی کپک زدن رب که هم در قوطی و هم در ظروف شیشهای رخ میدهد ورود همین آلودگیها داخل ماده غذایی است. از این رو، رعایت مسایل بهداشتی به عنوان نمونه استفاده از یک قاشق خشک و تمیز هنگام برداشتن رب از داخل ظرف میتواند از آلودهشدن ماده غذایی و در نتیجه کپک زدن آن پیشگیری کند. البته محلی که رب را در یخچال قرار میدهیم و دمای متفاوت طبقات چندان تاثیری بر کپک زدن آن ندارد اما معمولا بهترین مکان برای نگهداری رب طبقههای بالایی در یخچال است.
لازم است کارخانه جات تولید رب گوجه صنعتی و عزیزانی که رب گوجه خانگی را تهیه و تولید می کنند نکات درج شده در این مطلب را از پر اهمیت ترین موارد در نظر گرفته تا شاهد جامعه ای سالم باشیم.